OCENA STOPNIA WDROŻENIA ZASAD ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W TRANSPORCIE NA PODSTAWIE EKONOMICZNEJ ANALIZY CYKLU ŻYCIA AUTOBUSÓW SZYNOWYCH

Abstrakt

W artykule przedstawiono ekonomiczną analizę cyklu życia autobusów szynowych. W ramach tej analizy ocenie poddano koszty ponoszone przez użytkownika w fazie eksploatacji autobusu szynowego. Do oszacowania kosztów wykorzystano autorską metodę prognozowania kosztów eksploatacji obiektu technicznego (np. środka transportu, urządzenia, maszyny), która uwzględnia zmienność ponoszonych kosztów w czasie. W artykule przeprowadzono także implementację tej metody weryfikującej możliwość jej zastosowania w praktyce przy szacowaniu kosztów eksploatacji obiektów technicznych. Weryfikacja doświadczalna, która oceni przydatność metody prognozowania kosztów jest celem niniejszego artykułu.

Weryfikację przeprowadzono dla ośmiu jednoczłonowych autobusów szynowych typu X wyprodukowanych przez tego samego producenta. Weryfikacja doświadczalna metody szacowania kosztów eksploatacji w cyklu życia obiektów polegała na:

1. Przeprowadzeniu badań niezawodności obiektów eksploatacji w celu uzyskania danych o charakterze techniczno-ekonomicznym,
2. Wstawieniu danych do metody i obliczeniu prognoz kosztów;
3. Ocenie poprawności wyników.

Stopień trafności prognozy kosztów eksploatacji zmierzono za pomocą względnego błędu prognozy ex post. Analiza zgodności prognozowanych wartości kosztów z rzeczywistymi, wykazała dużą ich zgodność, o czym świadczy poziom oszacowanych błędów względnych (średni błąd wyniósł 4,9%). Uznać zatem można, że wartość prognostyczna metody jest stosunkowo wysoka.

Zaprezentowana w artykule ekonomiczna analiza cyklu życia obiektów technicznych jest jednym z narzędzi do oceny stopnia wdrożenia zasad zrównoważonego rozwoju w transporcie. Ocena stosowania filozofii zrównoważonego rozwoju w praktyce opiera się jednak nie tylko na wiedzy, jakiej dostarcza ekonomiczna analiza cyklu życia, ale także na wiedzy z zakresu środowiskowej i społecznej oceny cyklu życia obiektu. Dlatego też, analiza cyklu życia autobusów szynowych biorąca pod uwagę aspekty środowiskowe i społeczne stanowi  kolejny etap pracy badawczej autorki niniejszego artykułu.