Abstrakt
The purpose of the research is to formulate the proper policy model of identifying regional smart specialisations under conditions of current external risks and the related need to strengthen the resilience of the regional economy. The novel methodology for identifying and supporting sustainable smart specialisations is a significant factor of supporting the resilience of the regional economy. Logical, strategic and statistical analysis methods were used in the research. The main finding of the research is the author's model for identifying smart specialisations, complemented by the resilience criteria for regional economic development. The proposed procedure responds to contemporary external threats, including armed conflicts, accelerating climate change, mass migration, pandemics, and other challenges. The originality of this research is rooted in the development of a policy framework for identifying smart specialisation that fosters both integrated resilience (in the short run) and sustainable development (in the long run). This framework specifically aims to address the gap in current models for formulating regional resilience policies, with a particular focus on enhancing the economic resilience of regions to contemporary external threats.
Bibliografia
Blanchard, A. L. (2021). The Effects of COVID-19 on Virtual Working within Online Groups. Group Processes & Intergroup Relations, 24(2), 290-296. https://doi.org/10.1177/1368430220983446
Commission Staff Working Document Accompanying the document Communication From The Commission To The European Parliament, The Council, The European Economic And Social Committee And The Committee of The Regions, A New European Innovation Agenda, Pub. L. No. 52022SC0187 (2022). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52022SC0187
ESPAS. (2019). Global Trends to 2030. Challenges and Choices for Europe. https://www.iss.europa.eu/sites/default/files/EUISSFiles/ESPAS_Report.pdf
European Commission. (2012). Guide to research and innovation strategies for smart specialisation (RIS3). https://data.europa.eu/doi/10.2776/65746
European Commission. (2020). Strategic Foresight Report. https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/strategic-foresight/2020-strategic-foresight-report_en
Fiedor, B. (2009). Wprowadzenie - nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności. In B. Fiedor & Z. Hockuba (Eds.), Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności (pp. 15-22). Warszwa: PTE. (in Polish).
Florida, R. (2000). The learning region. In Z.J. Acs (Ed.), Regional innovation, knowledge and global change (pp. 231-239). New York. Pinter.
Guena, A., & Rossi, F. (2015). The University and the Economy: Pathways to Growth and Economic Development. Cheltenham: Edward Elgar.
Heffner, K., & Malik, K. (2011). Paradygmat sustainable development we współczesnej polityce regionalnej. In D. Kiełczewski (Ed.), Implementacyjne aspekty wdrażania zrównoważonego rozwoju (pp. 113-131). Białystok: Wyższa Szkoła Ekonomiczna. (in Polish).
Holling, C. S. (1973). Resilience and Stability of Ecological Systems. Annual Review of Ecology and Systematics, 4, 1-23. http://www.jstor.org/stable/2096802
Kass-Hanna, J., Lyons, A. C., & Liu, F. (2022). Building financial resilience through financial and digital literacy in South Asia and Sub-Saharan Africa. Emerging Markets Review, 51(Part A), 100846. https://doi.org/10.1016/j.ememar.2021.100846
Kisielnicki, J., & Sobolewska, O. (2022). Organizacje sieciowe jako nośniki innowacyjnego rozwoju gospodarki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego. (in Polish).
Kubiciel-Lodzińska, S., Maj, J., & Bębenek, P. (2020). Przedsiębiorczość imigrantów w Polsce. Podejścia i wyzwania w prowadzeniu badań. Opole: Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej. (in Polish).
Lasuen, J. R. (1969). On Growth Poles. Urban Studies, 6(2), 137-161. https://doi.org/10.1080/00420986920080231
Majchrzak, M. (2023). Odporność i konkurencyjność gospodarki w czasach nadzwyczajnych zagrożeń. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. (in Polish).
Malik, K. (2011). Ewaluacja polityki rozwoju region: metody, konteksty i wymiary rozwoju zrównoważonego. Studia KPZK PAN, 135. (in Polish).
Malik, K. (2013a). Polityka rozwoju regionów oparta na specjalizacjach inteligentnych. Studia KPZK PAN, 155. (in Polish).
Malik, K. (2013b). Specjalizacje inteligentne w rozwoju regionu – doświadczenia opolskiej RIS3. Studia komitetu przestrzennego zagospodarowania kraju PAN, 153, 129-149. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-issn-0079-3507-year-2013-issue-153-article-bwmeta1_element_oai-journals-pan-pl-97273 (in Polish).
Malik, K., & Bedrunka, K. (2013). Inteligentne specjalizacje – metodologia i najlepsze praktyki. In K. Malik (Ed.), Polityka rozwoju regionów oparta na specjalizacjach inteligentnych. Studia CLV (pp. 71-83). Warszawa: KPZK PAN. (in Polish).
Malik, K., Szewczuk-Stepień, M., & Bębenek, P. (2024). Rethinking sustainable development (policy) towards integrated resilience (action plan): regional level. Economics and Environment, 91(4), 959. https://doi.org/10.34659/eis.2024.91.4.959
Malik, K., Szewczuk-Stępień, M., Bębenek, P., & Mach, Ł. (2020). Specialization Integrated Strategy of Innovations: Effective Model for Emerging Regional Economy Development? European Research Studies Journal, 23(2), 78-97. https://doi.org/10.35808/ersj/1581
Martin, R., & Sunley, P. (2020). Regional economic resilience: Evolution and evaluation. In G. Bristow & A. Healy (Eds.), Handbook on regional economic resilience (pp. 10-35). Edward Elgar Publishing. https://www.elgaronline.com/edcollchap/edcoll/9781785360855/9781785360855.00007.xml
Masik, G. (2022). Koncepcja odporności: definicje, interpretacje, podejścia badawcze oraz szkoły myśli. Przegląd Geograficzny, 94(3), 279-305. https://doi.org/10.7163/PrzG.2022.3.1 (in Polish).
Matysik, S. (2024). Przegląd koncepcji pojęcia innowacji. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 55, 160-176. https://doi.org/10.17512/znpcz.2024.3.12 (in Polish).
OECD. (2021). Strengthening Economic Resilience Following the COVID-19 Crisis. A Firm and Industry Perspective. https://doi.org/10.1787/2a7081d8-en
Ostárková, J., & Staníčková, M. (2021). How well do we know the issue of resilience? Literary research of current levels of knowledge. Eastern Journal of European Studies, 12, 12-42. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=993574
Pieriegud, J. (2015). Wykorzystanie megatrendów do analizy przyszłościowego rozwoju sektorów gospodarki. In J. Gajewski, W. Paprocki & J. Pieriegud (Eds.), Megatrendy i ich wpływ na rozwój sektorów infrastrukturalnych (pp. 8-25). Gdańsk: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańska Akademia Bankowa. (in Polish).
Ringwood, L., Watson, P., & Lewin, P. (2019). A quantitative method for measuring regional economic resilience to the great recession. Growth and Change, 50(1), 381-402. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/grow.12265
Schumpeter, J. A. (1960). Teoria rozwoju gospodarczego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (in Polish).
Schumpeter, J. A. (2008). The theory of economic development: An inquiry into profits, capital, credit, interest, and the business cycle. Harvard: Harvard University Press.
Sikorska-Wolak, I., Zawadka, J., & Krzyżanowska, K. (2020). Atrakcyjność inwestycyjna regionów jako jeden z czynników rozwoju przedsiębiorczości. Economic and Regional Studies, 13(2), 170-183. https://doi.org/10.2478/ers-2020-0012 (in Polish).
Szewczuk-Stępień, M., & Klemens, B. (2019). Essence and role of co-operation in regional development. RIS3 case study. Quality - Access to Success, 20(S1), 463-468.
Tuziak, A. (2019). Społeczny wymiar dyfuzji innowacji i wiedzy jako czynników zmiany i rozwoju gospodarczego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 1(57), 327-341. https://doi.org/10.15584/nsawg.2019.1.23 (in Polish).
Wojnicka-Sycz, E. (2020). Paradygmat systemowy w innowacyjności – geneza, ewolucja i ocena. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. (in Polish).
World Bank Group. (2021). Resilience Rating System: A Methodology for Building and Tracking Resilience to Climate Change. http://hdl.handle.net/10986/35039
World Bank. (2013). Building Resilience: Integrating Climate and Disaster Risk into Development. https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/16639
World Trade Report. (2021). Economic resilience and trade. https://www.wto.org/english/res_e/publications_e/wtr21_e.htm
Zarząd Województwa Opolskiego. (2021). Regionalna Strategia Innowacji Województwa Opolskiego 2030. Opolskie – inteligentnie tworzymy przyszłość. https://ocrg.opolskie.pl/regionalna-strategia-innowacji-wojewodztwa-opolskiego-2030/ (in Polish).
Zehui, Y., Yiming, L. & Lihua, D. (2023). Digital finance and regional economic resilience: Theoretical framework and empirical test. Finance Research Letters, 55, 103920. https://doi.org/10.1016/j.frl.2023.103920

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2025 Czasopismo "Economics and Environment"