Słowa kluczowe
socio-economic costs and benefits
economic efficiency assessment of road and bridge projects
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the article is to present an evaluation of the cost-benefit catalogue of socio-economic taken into account in the economic efficiency analyses of road projects, drawn up on the basis of the guidelines contained in the "Blue Book" (road infrastructure) and in the "Instructions for assessing the economic efficiency of road and bridge projects for national, provincial, district and municipal roads". The results of the economic calculation including the different cost categories: vehicle operation, time of road infrastructure users, road accidents and casualties, related to air pollution emissions, climate change, noise, depend primarily on the algorithms used and the unit costs included.
Bibliografia
Åström, S. (2023). Perspectives on using cost-benefit analysis to set environmental targets - a compilation and discussion of arguments informed by the process leading to the 2016 EU air pollution emission targets. Environmental Impact Assessment Review, 98, 106941. https://doi.org/10.1016/j.eiar.2022.106941
Bielski, M. (2002). Podstawy teorii organizacji i zarządzania. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. (in Polish).
Byaruhanga, C. B., &Evdorides, H. (2024). The impact of indirect benefits (reduced travel time, fuel use and emissions) in cost benefit analysis of road safety countermeasures. Traffic Injury Prevention, 25(3), 434-439. https://doi.org/10.1080/15389588.2024.2322665
CEDR. (2017). State of the Art in Managing Road Traffic Noise: summary report.https://www.cedr.eu/download/Publications/2017/CEDR2017-03-State-of-the-art-in-managing-road-traffic-noise.pdf
CUPT. (2016). Analiza kosztów i korzyści projektów transportowych projektów transportowych współfinansowanych ze środków współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej: Vademecum beneficjenta.https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/analiza-kosztow-i-korzysci/metodyka-analizy-kosztow-i-korzysci/vademecum-beneficjenta/ (in Polish).
Ćwiąkała-Małys, A., & Nowak, W. (2010). Wybrane metody pomiaru efektywności podmiotu gospodarczego. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. (in Polish).
Daniels, S., Martensen, H., Schoeters, A., Van den Berghe, W., Papadimitriou, E., Ziakopoulos, A., Kaiser, S., & Perez, O. M. (2019). A systematic cost-benefit analysis of 29 road safety measures. Accident Analysis & Prevention, 133, 105292. https://doi.org/10.1016/j.aap.2019.105292
Dowgiałło, Z. (1993). Słownik ekonomiczny dla przedsiębiorcy w warunkach rynkowych.Szczecin: Wydawnictwo „Znicz”. (in Polish).
Ekholm, T. (2018). Climatic Cost-benefit Analysis Under Uncertainty and Learning on Climate Sensitivity and Damages. Ecological Economics, 154, 99-106. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2018.07.024
European Commission. (2022). Harmonised system-wide cost-benefit analysis for candidate carbon-dioxide transport networks and storage projects.https://energy.ec.europa.eu/system/files/2022-10/20220907_DRAFT_METHODOLOGY_CBA_CO2%20final.pdf
European Commission. (2023). Economic appraisal vademecum 2021-2027. https://doi.org/10.2776/182302
Głodziński, E. (2014). Efektywność ekonomiczna – dylematy definiowania i pomiaru. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, 73, 155-167. http://yadda.icm.edu.pl/baztech/element/bwmeta1.element.baztech-9f73d895-2539-49fc-a3f4-5ccb3d7be1be (in Polish).
Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg gminnych. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008a). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg powiatowych. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008b). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych dla dróg wojewódzkich. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (in Polish).
Instytut Badawczy Dróg i Mostów. (2008c). Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych - weryfikacja metody badań zgodnie z zaleceniami UE oraz aktualizacja cen jednostkowych na poziomie 2007 r. Warszawa: Instytut Badawczy Dróg i Mostów (in Polish).
Jaki, A. (2012). Mechanizmy procesu zarządzania wartością przedsiębiorstwa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. (in Polish).
Jaspers. (2023). Niebieska Księga. Infrastruktura drogowa. Inicjatywa Jaspers.https://www.cupt.gov.pl/strefa-beneficjenta/wdrazanie-projektow/analiza-kosztow-i-korzysci/metodyka-analizy-kosztow-i-korzysci/niebieskie-ksiegi-2021-2027/ (in Polish).
Kochaniak, K. (2010). Efektywność finansowa banków giełdowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (in Polish).
Koopmans, C., & Mouter, N. (2020). Chapter One - Cost-benefit analysis. Advances in Transport Policy and Planning, 6, 1-42. https://doi.org/10.1016/bs.atpp.2020.07.005
Kozubek, P. R. (2012). Efektywność inwestycji infrastrukturalnych w transporcie kolejowym analiza i ocena. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej. (in Polish).
Lutsey, N. P., & Nicholas, M. (2019). Update on electric vehicle costs in the United States through 2030. International Council on Clean Transportation, 06, 1-12. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.25390.56646
Matwiejczuk, R. (2000). Efektywność – próba interpretacji. Przegląd Organizacji, 11, 27-31. https://doi.org/10.33141/po.2000.11.05 (in Polish).
Minister Funduszy i Polityki Regionalnej. (2023). Wytyczne dotyczące zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym hybrydowych na lata 2021-2027.https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-na-lata-2021-2027/prawo-i-dokumenty/wytyczne/wytyczne-dotyczace-zagadnien-zwiazanych-z-przygotowaniem-projektow-inwestycyjnych-w-tym-hybrydowych-na-lata-2021-2027 (in Polish).
Mouter, N. (2021). Standard Transport Appraisal Methods. Advances in Transport Policy and Planning, 7, 1-7. https://doi.org/10.1016/bs.atpp.2021.02.001
NSW. (2022). Transport for NSW Technical Note on Calculating Road Vehicle Operating Costs. Version 2.0. https://www.transport.nsw.gov.au/system/files/media/documents/2022/TfNSW%20CBA%20Technical%20Note%20Vehicle%20Operating%20Cost%202022.pdf
Rogowski, W. (2004). Rachunek efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.Kraków: OficynaEkonomiczna. (in Polish).
Rosik, P., & Wójcik, J. (2023). Transport Infrastructure and Regional Development: A Survey of Literature on Wider Economic and Spatial Impacts. Sustainability,15(1), 548. https://doi.org/10.3390/su15010548
Szablewski, A., Pniewski, K., & Bartoszewicz, B. (2008). Value Based Management. Koncepcje, narzędzia, przykłady. Warszawa: Poltext. (in Polish).
Victoria Transport Policy Institute. (2022). Transportation Cost and Benefit Analysis II – Noise Costs. www.vtpi.org/tca/tca0511.pdf
Victoria Transport Policy Institute. (2023). Transportation Cost and Benefit Analysis II – Travel Time Costs. www.vtpi.org/tca/tca0502.pdf
Waka Kotahi NZ Transport Agency. (2024). Monetised benefits and costs manual. https://www.nzta.govt.nz/resources/monetised-benefits-and-costs-manual
Wang, S., Song, R., Xu, Z., Chen, M., Luca, G., Di Tanna, Gl., Downey, L., Jan, S., & Si, L. (2024). The costs, health and economic impact of air pollution control strategies: a systematic review. Global Health Research and Policy, 9(1), 30.https://doi.org/10.1186/s41256-024-00373-y
Wardman, M., Chintakayala, V. P. K, & De Jong, G. C. (2016). Values of travel time in Europe: Review and meta-analysis. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 94, 93-111. https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.08.019
Wielka Encyklopedia PWN. Tom 8. (2002). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. (in Polish).
Wijnen, W., Weijermars, W., Schoeters, A., Van den Berghe, W., Bauer, R., Carnis, L., Elvik, R., & Martensen, H. (2019). An analysis of official road crash cost estimates in European countries. Safety Science, 113, 318-327. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2018.12.004
Wrzosek, S. (2008). Ocena efektywności inwestycji. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. (in Polish).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Czasopismo "Economics and Environment"