Słowa kluczowe
COVID-19
sustainable development
consumer behavior
household
Jak cytować
Abstrakt
The aim of the article is to assess the sustainability of households and present the issue of sustainable development in the context of consumer behaviour in Poland on the basis of our own surveys. The research was carried out in July 2022 on a sample of 1112 respondents with a diagnostic survey using the CAWI survey technique. During the research, various types of prosumer activities of households were defined, but also their consumer behaviour was assessed in terms of its positive impact on sustainable development. On the basis of selected variables describing the consumer behaviour of households, three indices of the measurement of sustainable development of households were built – a general index and two component indices. Then, the results were analysed for correlations between variables describing household characteristics and indices describing their level of presumption. Statistical, descriptive and comparative methods were used. The study shows that the surveyed households are highly sustainable. The level of sustainable development of the surveyed households is positively correlated with the level of prosumption.
Bibliografia
Ananno, A. A., Masud, M. H., Chowdhury, S. A., Dabnichki, P., Ahmed, N., & Arefin, A. M. E. (2021). Sustainable food waste management model for Bangladesh. Sustainable Production and Consumption, 27, 35-51. https://doi.org/10.1016/j.spc.2020.10.022
Aschemann-Witzel, J., De Hooge, I., Amani, P., Bech-Larsen, T., & Oostindjer, M. (2015). Consumer-related food waste: Causes and potential for action. Sustainability, 7(6), 6457-6477. https://doi.org/10.3390/su7066457
Baig, M. B., Al-Zahrani, K. H., Schneider, F., Straquadine, G. S., & Mourad, M. (2019). Food waste posing a serious threat to sustainability in the Kingdom of Saudi Arabia–A systematic review. Saudi Journal of Biological Sciences, 26(7), 1743-1752. https://doi.org/10.1016/j.sjbs.2018.06.004
Baul, T. K., Datta, D., & Alam, A. (2018). A comparative study on household level energy consumption and related emissions from renewable (biomass) and non-renewable energy sources in Bangladesh. Energy Policy, 114, 598-608. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2017.12.037
Bell, S., & Morse, S. (2000). Sustainability Indicators. Measuring the Immeasurable? London: Earthscan.
Biadacz, R., & Wysłocka, E. (2014). Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii przez gospodarstwa domowe. Przegląd Organizacji, (9), 30-36. (in Polish).
Bimbo, F. (2023). Climate change-aware individuals and their meat consumption: Evidence from Italy. Sustainable Production and Consumption, 36, 246-256. https://doi.org/10.1016/j.spc.2023.01.009
European Commission. (2011). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and social Committee and the Committee of the Regions Roadmap to a Resource Efficient Europe, Pub. L. No. 52011DC0571. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52011DC0571
EY Polska. (2021). Future Consumer Index. https://www.ey.com/pl_pl/news/2021/12/ey-future-consumer-index-2021-zrownowazony-rozwoj (in Polish).
Gorka, K. (1990). Wykorzystanie energii słonecznej do podgrzewania wody w gospodarstwach domowych (Odnawialne źródła energii). Aura, 11, 28. (in Polish).
Graczyk, A. M. (2016). Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych na Dolnym Śląsku. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (453), 190-198. (in Polish).
Guta, D. D. (2020). Determinants of household use of energy-efficient and renewable energy technologies in rural Ethiopia. Technology in Society, 61, 101249. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2020.101249
Huang, J., Li, W., Guo, L., Hu, X., & Hall, J. W. (2020). Renewable energy and household economy in rural China. Renewable Energy, 155, 669-676. https://doi.org/10.1016/j.renene.2020.03.151
Kautish, P., Paço, A., & Thaichon, P. (2022). Sustainable consumption and plastic packaging: Relationships among product involvement, perceived marketplace influence and choice behavior. Journal of Retailing and Consumer Services, 67, 103032. https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2022.103032
Kemper, J. A., Benson-Rea, M., Young, J., & Seifert, M. (2023). Cutting down or eating up: Examining meat consumption, reduction, and sustainable food beliefs, attitudes, and behaviors. Food Quality and Preference, 104, 104718. https://doi.org/10.1016/j.foodqual.2022.104718
Klimczyk-Bryk, M. (2000). Trendy ekologiczne a zachowania konsumentów. Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie, 540, 93-99. (in Polish).
Kondraszuk, T. (2016). Gospodarstwo wiejskie jako podstawa budowy modeli wspomagających podejmowanie decyzji w warunkach dążenia do zrównoważonego rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 440, 296-304. (in Polish).
Kryk, B. (2013). Zrównoważona jakość życia a zrównoważona konsumpcja i zachowania ekologiczne polskich konsumentów. Handel Wewnętrzny, 2(6A), 5-19. (in Polish).
Liu, J., Chriki, S., Kombolo, M., Santinello, M., Pflanzer, S. B., Hocquette, É., Ellies-Oury, M.-P., & Hocquette, J.-F. (2023). Consumer perception of the challenges facing livestock production and meat consumption. Meat Science, 200, 109144. https://doi.org/10.1016/j.meatsci.2023.109144
Łuczka, W. (2016). Zrównoważona konsumpcja i uwarunkowania jej rozwoju. Handel Wewnętrzny, 365(6), 136-145. (in Polish).
Luterek, A. (2017). Proces podejmowania decyzji w gospodarstwie domowym a decydowanie w przedsiębiorstwie – podobieństwa i różnice. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zarządzanie, 44(2), 171-179. (in Polish).
Mańkowska-Wróbel, L. (2015). Ekologiczne uwarunkowania zachowań konsumenckich. Handel Wewnętrzny, 354(1), 141-150. (in Polish).
Matel, A. (2016). Przesłanki ekologizacji konsumpcji z perspektywy zachowań konsumenckich. Zarządzanie. Teoria i Praktyka, 16(2), 55-61. (in Polish).
Melikoglu, M., Lin, C. S. K., & Webb, C. (2013). Analysing global food waste problem: pinpointing the facts and estimating the energy content. Central European Journal of Engineering, 3, 157-164. https://doi.org/10.2478/s13531-012-0058-5
Mroczek, J. R. (2015). Mięso wieprzowe w zrównoważonej gospodarce żywnościowej. Polish Journal for Sustainable Development, 19, 83-90. (in Polish).
Mroczek, J. R., Rudy, M., & Stanisławczyk, R. (2019). Produkcja i spożycie mięsa a zrównoważony rozwój. Aura, 3, 8-10. (in Polish).
Murawska, A. (2014). Sytuacja finansowa wiejskich gospodarstw domowych w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 16(1), 147-152. (in Polish).
Piekut, M., & Valentukevičienė, M. (2019). Rola odnawialnych źródeł energii w Unii Europejskiej a sektor gospodarstw domowych. In M. Piekut & B. Szczucka-Lasota (Eds.), Wybrane zagadnienia inżynierii lądowej, mechanicznej, transportu i zarządzania (pp. 128-136). Warszawa: Politechnika Warszawska. (in Polish).
Rejman, K., Kowrygo, B., & Laskowski, W. (2015). Ocena struktury spożycia żywności w Polsce w aspekcie wymogów zrównoważonej konsumpcji. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3(37), 503-512. (in Polish).
Ropuszyńska-Surma, E., & Węglarz, M. (2017). Skłonność gospodarstw domowych do instalowania OZE–wyniki badań na Dolnym Śląsku. Studia i Prace WNEiZ US, 49, 305-316. (in Polish).
Ropuszyńska-Surma, E., & Węglarz, M. (2018). Profiling end user of renewable energy sources among residential consumers in Poland. Sustainability, 10(12), 4452. https://doi.org/10.3390/su10124452
Roth, A., Boix, M., Gerbaud, V., Montastruc, L., & Etur, P. (2020). Impact of taxes and investment incentive on the development of renewable energy self-consumption: French households’ case study. Journal of Cleaner Production, 265, 121791. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.121791
Ryszawska-Grzeszczak, B. (2011). Kategorie ekonomii zrównoważonego rozwoju na poziomie gospodarstwa domowego. In B. Poskrobko (Ed.), Ekonomia zrównoważonego rozwoju w świetle kanonów nauki (pp. 106). Białystok: Wyższa Szkoła Ekonomiczna. (in Polish).
Sharma, V., & Dash, M. (2022). Household energy use pattern in rural India: A path towards sustainable development. Environmental Challenges, 6, 100404. https://doi.org/10.1016/j.envc.2021.100404
Siedlecka, A., & Grąszko, B. (2017). Odnawialne źródła energii jako narzędzie oddziaływania na jakość życia gospodarstw domowych. Roczniki, 18(2), 237-242. (in Polish).
Siedlecka, A., & Kuszneruk, M. (2018). Zrównoważona konsumpcja a marnotrawstwo żywności w opinii kierowników gospodarstw domowych. Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 19(68), 223-236. (in Polish).
Singlitico, A., Dussan, K., O’Shea, R., Wall, D., Goggins, J., Murphy, J. D., & Monaghan, R. F. D. (2020). Can thermal energy recovery from digestate make renewable gas from household waste more cost effective? A case study for the Republic of Ireland. Journal of Cleaner Production, 261, 121198. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.121198
Śleszyński, J. (1997). Wskaźniki trwałego rozwoju. Ekonomia i Środowisko, 2(1). (in Polish).
Śmiechowska, M. (2016). Marnotrawstwo żywności a zrównoważona konsumpcja w gospodarstwach domowych. Próba oszacowania marnotrawstwa pieczywa. Handel Wewnętrzny, 360(1), 151-160. (in Polish).
Światowy, G. (2012). Gospodarstwo domowe jako kreator przemian społecznych i gospodarczych. Konsumpcja i rozwój, 2(3), 56-66. (in Polish).
Ueland, Ø., Rødbotten, R., & Varela, P. (2022). Meat consumption and consumer attitudes – A Norwegian perspective. Meat Science, 192, 108920. https://doi.org/10.1016/j.meatsci.2022.108920
Utzig, M. (2018). Zrównoważona konsumpcja w gospodarstwach domowych w Polsce według grup społeczno-ekonomicznych. Konsumpcja i Rozwój, 1(22), 66-78. (in Polish).
van Oosterhout, L., Dijkstra, H., Borst, D., Duijndam, S., Rehdanz, K., & van Beukering, P. (2023). Triggering sustainable plastics consumption behavior: Identifying consumer profiles across Europe and designing strategies to engage them. Sustainable Production and Consumption, 36, 148-160. https://doi.org/10.1016/j.spc.2022.12.023
Wołoszyn, A., & Głowicka-Wołoszyn, R. (2015). Nierówności Dochodowe Gospodarstw Domowych w Polsce w Kontekście Zrównoważonego Rozwoju. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wroclawiu, 395, 396-407. (in Polish).
Zalega, T. (2007). Gospodarstwo domowe jako podmiot konsumpcji. Studia i Materiały - Wydział Zarządzania UW, 1, 7-24. (in Polish).
Zalega, T. (2016). Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w gospodarstwach domowych seniorów w Polsce w świetle wyników badań własnych. In A.Z. Nowak, M. Szałański & W. Zborowska (Eds.), Rola Odnawialnych Źródeł Energii w Rozwoju Społeczno-Ekonomicznym Kraju i Regionu (pp. 48-68). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. (in Polish).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Czasopismo "Economics and Environment"