STUDIOWANIE ZDALNE I DEKONSUMPCJA – ZRÓWNOWAŻONA MOBILNOŚĆ VERSUS (NIE)ZBĘDNE PODRÓŻOWANIE NA UCZELNIĘ

Abstrakt

Streszczenie: Jednym ze skutków pandemii był przymus zdalnego studiowania. Skutkował on obligatoryjną dekonsumpcją podróżowania na uczelnię, która, wraz z nauką zdalną, mogą być traktowane jako narzędzia polityki zrównoważonej mobilności. Na tym tle głównym celem artykułu jest określenie percepcji studentów co do korzyści i niekorzyści związanych z codziennym podróżowaniem na uniwersytet przed rozpoczęciem nauki online, ze szczególną uwagą poświęconą satysfakcji wynikającej z podróżowania poszczególnymi środkami transportu. W tym kontekście określono skłonność zarówno do bardziej zrównoważonej mobilności, jak też do potencjalnej, teoretycznej, dalszej dekonsumpcji procesów transportowych. Autorka przeprowadziła wstępne badania ankietowe online pośród studentów dwóch uczelni publicznych w Polsce. Uzyskane wyniki wykazały, że studenci w większym stopniu kojarzyli podróżowanie na uczelnię z korzyściami aniżeli niekorzyściami. Opinie różniły się jednak w zależności od najczęściej stosowanego środka transportu. Użytkownicy samochodu w niewielkim stopniu postrzegali korzyści z dojazdów i byli najmniej skłonni do rezygnacji z motoryzacji indywidualnej. Piesi i rowerzyści dostrzegali najwięcej korzyści i byli najbardziej zadowoleni. Ogólnie rzecz biorąc, po zakończeniu pandemii respondenci kontynuowaliby podróżowanie na uczelnię swoim poprzednim środkiem transportu. Niemniej jednak, kiedy zapytano studentów o wymarzony sposób dotarcia na uczelnię, uwzględniając możliwość dekonsumpcji procesu transportowego w formie taniej, ogólnodostępnej teleportacji[1], samochód okazał się lepszą opcją niż teleportacja wśród studentów dojeżdżających samochodem oraz miejskim transportem zbiorowym. W takiej hipotetycznej sytuacji, jedynie użytkownicy samochodu i studenci preferujący aktywną mobilność nie zmieniliby swojego zachowania transportowego. Wyniki badań stanowią podstawę do rekomendacji dla polityki zrównoważonej mobilności. Kluczową kwestię stanowi zrozumienie powiązań pomiędzy znaczeniem oraz satysfakcją z podróżowania na uczelnię różnymi środkami transportu, prospołecznymi i prośrodowiskowymi postawami transportowymi, a także elastycznością popytu na podróżowanie samochodem. Dlatego też niniejsze badanie dostarcza nowych spostrzeżeń dla rozwoju teorii dotyczącej zrównoważonych zachowań transportowych młodych osób.

[1] Pojęcia “teleportowanie” i “teleportacja” zostały celowo użyte w artykule, ponieważ niektóre z pytań badawczych zakładały możliwość teleportacji jako alternatywnej formy przemieszczania się.